Mavzu: Tilshunoslik (ILM-FAN/Ijtimoiy fanlar)
ExcLusive (15 Jul 2017 15:40)
Tilshonoslik yoki lingvistika tillarni o'rganuvchi fandir. Tilshunoslikning amaliy va nazariy turlari mavjud boÊ»lib, nazariy tilshunoslik tilning strukturasi ( grammatikasi) va uning maʼnosi ( semantikasini) oÊ»rganadi. Grammatika â morfologiya(soÊ»zlarning tuzilishi va oÊ»zgarishi), sintaksis (soÊ»zlarning iboralarga va gaplarga biriktrilish qoidalari) va fonologiya (tilni abstrakt tovushlar yordamida oÊ»rganish) fanlarini qamrab oladi. Amaliy tilshunoslik, asosan, tilshunoslikda oÊ»rganilgan nazariy bilimlarni amaliyotda qoÊ»llash bilan shugÊ»ullanadi. Amaliy tilshunoslik tarkibiga xorijiy tillarni oÊ»rganish va oÊ»rgatish, tarjima, nutq terapiyasi va nutq patalogiyasi kabi fanlar kiradi.
Tilshunoslik, lingvistika â til haqidagi, uning ijtimoiy tabiati, vazifasi, ichki tuzilishi, tasnifi, muayyan tillarning amal qilish (faoliyat) qonunlari, tarixiy taraqqiyoti haqidagi fan. Maqsadi, vazifasi va shu kabiga koÊ»ra, T.ning bir necha yoÊ»nalishlari (sohalari) bor: umumiy T. â tilni umuman insonga xos hodisa sifatida oÊ»rganuvchi, asosiy vazifasi dunyo tillariga xos eng umumiy belgixususiyatlarni aniqlash va yoritish boÊ»lgan soha, xususiy T. â ayrim bir til belgixususiyatlarini oÊ»rganuvchi soha; amaliy T. â tildan foydalanish bilan aloqador amaliy masalalarni (eksperimental fonetika, leksikografiya, lingvostatistika, transkripsiya, transliteratsiya va boshqalar) hal qilish metodlarini ishlab chiquvchi yoÊ»nalish; matematik lingvistika, strukturaviy tilshunoslik, kiyoâsiytarixiy tilshunoslik va boshqa Paralingvistika, etnolingvistika, psixolingvistika, sotsiolingvistika kabi sohalar soÊ»zlovchi (shaxs)ning jamiyatdagi faoliyati bilan aloqador til xususiyatlarini oÊ»rganadi.
Mazkur yoʻnalishlardan tashqari T.ning har bir tildagi muayyan sathlar va birliklarni oʻrganuvchi koʻplab tarmoq va boʻlimlari bor: semasiologiya til birliklari maʼnolarini oʻrganadi; fonetika va fonologiya tilning tovush qurilishini tekshiradi; leksikologiya va frazeologiya tilning lugʻaviy materialini tadqiq etadi. Soʻz yasalishining tadqiqot obʼyekti soʻzlarning yasalish usullari va ushbu usullarning mahsuldorligi boʻlsa, grammatika (morfologiya va sintaksis) soʻz oʻzgarishlarini va soʻzlarning gaplar va soʻz birikmalari sifatida birikishi qonuniyatlarini oʻrganadi. T. ning har bir boʻlimida yanada kichikroq (maydaroq) maxsus boʻlimchalar boʻlishi mumkin.
Inson (15 Jul 2017 15:49)
Dost nimaga siz ochgan mavzularda uncha odam yoq tilshunoslik degan zor mavzu lekin mana xitoy tilini organgim keladi
Yandex (15 Jul 2017 16:38)
Man Fonemalarni eslab qolgunimcha ona sutim og'zimga kelgan bu fan man uchun emasligini o'shanda tushunganman :kozz:
ExcLusive (15 Jul 2017 16:42)
Inson, forumdoshlarda qiziqish yo'q menimcha.
Manba: https://uzmasters.ru/forum/10/60/1578/