 |
 |
Bloglar | Foydali ma'lumotlar | jаvаsсriрtda metodlar
Hodisalarni qayta ishlovchi dasturlar (handler) shu hodisa bog’liq bo’lgan konteynerlarning atributlarida ko’rsatiladi. Masalan, tugmachani bosishda onClick hodisasi ro’y beradi:
<FORM><INPUT TYPE=button VALUE="Tugma" onClick="window.alert('Diqqat!!!');"></FORM>
O’rnigaqo'yish.O’rniga qo'yish (entity) Web-sahifalarda anchagina kam uchraydi. Shunga qaramay u brauzer tomonidan HTML-sahifani hosil qilish uchun ishlatiladigan kerakli darajadi kuchli instrument hisoblanadi. O’rniga qo'yishlar HTML-konteynerlarning atributlari qiymatlari sifatida ishlatiladi. Masalan, foydalanuvchining shahsiy sahifasini aniqlovchi forma maydonining boshlang’ich qiymati sifatida joriy sahifaning URLi ko’rsatiladi:
<SCRIPT>
function l()
{
str = window.location.href;
return(str.length);
}
</SCRIPT>
<FORM><INPUT VALUE="&{window.location.href};" SIZE="&{l()};">
</FORM>
<SCRIPT>
<!-- jаvаsсriрt-kod shu erda yoziladi...// -->
</SCRIPT>
<BODY>
Hujjat tanasi...
</BODY>
</HTML>
HTML-shathlar bu yerda sahifaning berilgan bo’lagini eski brauzerlardagi HTML-parserlar tomonidan interpretatsiya qilinishidan saqlanish uchun qo’yilgan (yuqori boshqaruvdagilarda hali ham uchraydi). O’z navbatida HTML-sharhining ohiri jаvаsсriрt interpretatori tomonidan interpretatsiya qilinishidan himoya qilingan (satr boshidagi // belgisi). Bundan tashqari konteiner boshlanishidagi tegning LANGUAGE atributining qiymati sifatida“jаvаsсriрt”ko’rsatilgan.jаvаsсriрtga muqobil sifatida ko’riluvchi VBScript keng qo’llaniluvchi tildan ko’ra ko’proq ekzotika hisoblanadi, shuning uchun bu atributni tushirib qoldirish mumkin –“jаvаsсriрt”qiymati o’z-o’zidan qabul qilinadi.
O’z –o’zidan ayonki, dokument sarlavhasida matnni hosil qilishni joylashtirish mantiqsizdir – u brauzer tomonidan namoyish qilinmaydi. Shuning uchun sarlavhada keyinchalik dokument ichida foydalaniladigan umumiy o’zgaruvchilar va funktsiyalar e’lon qilinadi. Bunda Netscape Navigatorda Internet Explorerga nisbatan talab qat’iyroqdir. Agar funktsiya sarlahada e’lon qilinmagan bo’lsa, dokument ichida bu funktsiya chaqirilsa, bu funktsiya aniqlanmaganligi to’g’risidaga habarni olish mumkin.
Funktsiyani joylashtirish va ishlatishga oid misolni ko’ramiz:
<HTML>
<HEAD>
<SCRIPT>
function time_scroll()
{
d = new Date();
window.status = d.getHours()+":"+d.getMinutes()+":"+d.getSeconds();
setTimeout('time_scroll();',500);
}
</SCRIPT>
</HEAD>
<BODY onLoad=time_scroll()>
<CENTER>
<H1>Часы в строке статуса</H1>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>
Shuni ta’kidlab o’tish kerakki, o’rniga qo'yishlar Internet Explorer 4.0 da ishlamaydi, shuning uchun ulardan foydalanishda ehtiyotkorroq bo’lish kerak. Brauzerga подстановки bo’lgan sahifani berishdan avval shu brauzer tipini tekshirib olish kerak.
O’rniga qo'yishlar bo’lgan holda brauzer (parser komponent) tomonidan HTML-dokumentni tahlil qilish vaqtida interpretator boshqaruvni o’z qo’liga oladi. Parser konteyner atributida &{..} konstruktsiyasini uchratishi bilan boshqaruvnijаvаsсriрtinterpretatoriga beradi, u esa o’z navbatida bu kodni bajargandan so’ng boshqaruvni yana parserga qaytaradi. Shunday qilib bu operatsiya HTML-sahifaga grafikani yuklashga o’hshab ketadi.
Qo’yish(SCRIPT konteyneri- interpretatorni majburiy chaqirish).SCRIPT konteyneri bu o’rniga qo'yishlarnijаvаsсriрt-kod tomonidan dokument matnini hosil qilish imkoniyati darajasigacha rivojlantirilishidir. Bu ma’noda SCRIPTni qo’llanilishi Server Side Includesga o’hshab ketadi, ya’ni server tomonidan dokumentlarning sahifalarini hosil qilishga. Lekin bu yerda biz sal ilgarilab ketdik. Dokumentni tahlil qilish vaqtida HTML –parser SCRIPT konteineri boshlanishi tegini uchratgandan so’ng boshqaruvni interpretatorga beradi. Interpretator SCRIPT konteynerining ichidagi barcha kod bo’lagini bajaradi va SCRIPT konteyneri ohirini ko’rsatuvchi tegdan so’ng sahifa matnini qayta ishlash uchun boshqaruvni HTML-parserga qaytaradi.
SCRIPT konteyneri quyidagi 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi:
1.HTML-dokument ichigakodni joylashtirish;
2.brauzer tomonidan HTML-belgilarnishartli hosil qilish.
Birinchi funktsiya keyinchalik o’tishlar dasturi, hodisalarni qayta ishlovchilar va almashtirishlar sifatida ishlatish uchun o’zgaruvchilar va funktsiyalarni e’lon qilinishiga o’hshab ketadi. Ikkinchisi bu dokumentni yuklash yoki qayta yuklash paytida jаvаsсriрt-kod bajarilishi natijalarini o’rniga qo’yishdir.
HTML-dokument ichiga kodni joylashtirish.Hususan olganda bu yerda hech qanday ajralib turadigan har hillik yuq. Kodni dokument sarlavhasida, HEAD konteynerining ichida yoki BODY ning ichiga joylashtirish mumkin. So’nggni usul va uning hususiyatlari “Brauzer tomonidan HTML-bo’limlarini shartli hosil qilish” bo’limida ko’rib chiqiladi. Shuning uchun diqqatimizni dokument sarlavhasiga qaratamiz.
<FORM><INPUT TYPE=button VALUE="Tugma" onClick="window.alert('Diqqat!!!');"></FORM>
O’rnigaqo'yish.O’rniga qo'yish (entity) Web-sahifalarda anchagina kam uchraydi. Shunga qaramay u brauzer tomonidan HTML-sahifani hosil qilish uchun ishlatiladigan kerakli darajadi kuchli instrument hisoblanadi. O’rniga qo'yishlar HTML-konteynerlarning atributlari qiymatlari sifatida ishlatiladi. Masalan, foydalanuvchining shahsiy sahifasini aniqlovchi forma maydonining boshlang’ich qiymati sifatida joriy sahifaning URLi ko’rsatiladi:
<SCRIPT>
function l()
{
str = window.location.href;
return(str.length);
}
</SCRIPT>
<FORM><INPUT VALUE="&{window.location.href};" SIZE="&{l()};">
</FORM>
<SCRIPT>
<!-- jаvаsсriрt-kod shu erda yoziladi...// -->
</SCRIPT>
<BODY>
Hujjat tanasi...
</BODY>
</HTML>
HTML-shathlar bu yerda sahifaning berilgan bo’lagini eski brauzerlardagi HTML-parserlar tomonidan interpretatsiya qilinishidan saqlanish uchun qo’yilgan (yuqori boshqaruvdagilarda hali ham uchraydi). O’z navbatida HTML-sharhining ohiri jаvаsсriрt interpretatori tomonidan interpretatsiya qilinishidan himoya qilingan (satr boshidagi // belgisi). Bundan tashqari konteiner boshlanishidagi tegning LANGUAGE atributining qiymati sifatida“jаvаsсriрt”ko’rsatilgan.jаvаsсriрtga muqobil sifatida ko’riluvchi VBScript keng qo’llaniluvchi tildan ko’ra ko’proq ekzotika hisoblanadi, shuning uchun bu atributni tushirib qoldirish mumkin –“jаvаsсriрt”qiymati o’z-o’zidan qabul qilinadi.
O’z –o’zidan ayonki, dokument sarlavhasida matnni hosil qilishni joylashtirish mantiqsizdir – u brauzer tomonidan namoyish qilinmaydi. Shuning uchun sarlavhada keyinchalik dokument ichida foydalaniladigan umumiy o’zgaruvchilar va funktsiyalar e’lon qilinadi. Bunda Netscape Navigatorda Internet Explorerga nisbatan talab qat’iyroqdir. Agar funktsiya sarlahada e’lon qilinmagan bo’lsa, dokument ichida bu funktsiya chaqirilsa, bu funktsiya aniqlanmaganligi to’g’risidaga habarni olish mumkin.
Funktsiyani joylashtirish va ishlatishga oid misolni ko’ramiz:
<HTML>
<HEAD>
<SCRIPT>
function time_scroll()
{
d = new Date();
window.status = d.getHours()+":"+d.getMinutes()+":"+d.getSeconds();
setTimeout('time_scroll();',500);
}
</SCRIPT>
</HEAD>
<BODY onLoad=time_scroll()>
<CENTER>
<H1>Часы в строке статуса</H1>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>
Shuni ta’kidlab o’tish kerakki, o’rniga qo'yishlar Internet Explorer 4.0 da ishlamaydi, shuning uchun ulardan foydalanishda ehtiyotkorroq bo’lish kerak. Brauzerga подстановки bo’lgan sahifani berishdan avval shu brauzer tipini tekshirib olish kerak.
O’rniga qo'yishlar bo’lgan holda brauzer (parser komponent) tomonidan HTML-dokumentni tahlil qilish vaqtida interpretator boshqaruvni o’z qo’liga oladi. Parser konteyner atributida &{..} konstruktsiyasini uchratishi bilan boshqaruvnijаvаsсriрtinterpretatoriga beradi, u esa o’z navbatida bu kodni bajargandan so’ng boshqaruvni yana parserga qaytaradi. Shunday qilib bu operatsiya HTML-sahifaga grafikani yuklashga o’hshab ketadi.
Qo’yish(SCRIPT konteyneri- interpretatorni majburiy chaqirish).SCRIPT konteyneri bu o’rniga qo'yishlarnijаvаsсriрt-kod tomonidan dokument matnini hosil qilish imkoniyati darajasigacha rivojlantirilishidir. Bu ma’noda SCRIPTni qo’llanilishi Server Side Includesga o’hshab ketadi, ya’ni server tomonidan dokumentlarning sahifalarini hosil qilishga. Lekin bu yerda biz sal ilgarilab ketdik. Dokumentni tahlil qilish vaqtida HTML –parser SCRIPT konteineri boshlanishi tegini uchratgandan so’ng boshqaruvni interpretatorga beradi. Interpretator SCRIPT konteynerining ichidagi barcha kod bo’lagini bajaradi va SCRIPT konteyneri ohirini ko’rsatuvchi tegdan so’ng sahifa matnini qayta ishlash uchun boshqaruvni HTML-parserga qaytaradi.
SCRIPT konteyneri quyidagi 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi:
1.HTML-dokument ichigakodni joylashtirish;
2.brauzer tomonidan HTML-belgilarnishartli hosil qilish.
Birinchi funktsiya keyinchalik o’tishlar dasturi, hodisalarni qayta ishlovchilar va almashtirishlar sifatida ishlatish uchun o’zgaruvchilar va funktsiyalarni e’lon qilinishiga o’hshab ketadi. Ikkinchisi bu dokumentni yuklash yoki qayta yuklash paytida jаvаsсriрt-kod bajarilishi natijalarini o’rniga qo’yishdir.
HTML-dokument ichiga kodni joylashtirish.Hususan olganda bu yerda hech qanday ajralib turadigan har hillik yuq. Kodni dokument sarlavhasida, HEAD konteynerining ichida yoki BODY ning ichiga joylashtirish mumkin. So’nggni usul va uning hususiyatlari “Brauzer tomonidan HTML-bo’limlarini shartli hosil qilish” bo’limida ko’rib chiqiladi. Shuning uchun diqqatimizni dokument sarlavhasiga qaratamiz.
Ma'lumotlar
Yaratilgan vaqt: 12 Aug 2018, 11:57
Muallif: @Arey (44)
Raxmat aytishgan: 0 kishi
Fikrlar: 0 ta
Ko'rilgan: 6 marta
Shikoyatim bor
Muallif: @Arey (44)
Raxmat aytishgan: 0 kishi
Fikrlar: 0 ta
Ko'rilgan: 6 marta
Shikoyatim bor
Blog bilan bo'lishish
Onlayn 202 (0/202)
Forumga a'zo bo'lish
Forumdan qidirish
Bosh sahifa